مدیریت بر مبنای هدف
مدیریت بر مبنای هدف، روشی است که در آن هدفهای سازمانی به عنوان محور اصلی برای تعیین و برنامهریزی فعالیتهای سازمان قرار میگیرند.
مدیریت بر مبنای هدف، روشی است که در آن هدفهای سازمانی به عنوان محور اصلی برای تعیین و برنامهریزی فعالیتهای سازمان قرار میگیرند. در این روش، هر فعالیت و تصمیمی که اتخاذ میشود، بر اساس ارزش و تأثیر آن بر رسیدن به هدفهای سازمان تعیین میشود. به عبارت دیگر، همه چیز از هدف شروع میشود و در پایان با هدف پایان مییابد.
در این روش، مدیران و کارکنان برای رسیدن به هدفهای سازمان، با همکاری و هماهنگی در تعیین استراتژیها، برنامهها و اقدامات لازم، به کار میپردازند. این روش، به مدیران کمک میکند تا تمرکز خود را بر روی موارد مهمی که در راستای تحقق هدفهای سازمان قرار دارند، بیشتر کنند و از تبدیل منابع به پروژههای بیاثر جلوگیری شود.
در مدیریت بر مبنای هدف، ابتدا هدفهای سازمان تعیین شده و در چارچوب استراتژیهایی که برای رسیدن به این اهداف لازم است، برنامهریزی صورت میگیرد. سپس فعالیتها و اقدامات بر اساس اولویت و اهمیتشان در جهت دستیابی به اهداف تعیین میشود.
از ویژگیهای اصلی مدیریت بر مبنای هدف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در تدوین استراتژی (Strategy Formulation) باید ابتدا مجموعه استراتژیهای قابل استفاده را لیست کرده و سپس با استفاده از مدلهای مختلفی که در بحثهای مدیریت استراتژیک آمده است و با توجه به نتایج بدست آمده در تحلیل وضعیت که در مرحله اول آمده است استراتژی برتر را انتخاب میکنیم. در این مرحله باید مدیران میانی و حتی رده پائین سازمان را نیز مشارکت داد تا در آنها ایجاد انگیزش کند. فرمولاسیون استراتژی، فرایند تصمیمگیری در خصوص بهترین عملکرد جهت دستیابی به اهداف سازمانی است. پس از بررسی محیطی، مدیران راهبردهای شرکتی، تجاری و عملکردی را تعیین میکنند.
در کل، مدیریت بر مبنای هدف به مدیران کمک میکند تا با تمرکز بر رسیدن به اهداف سازمان، موفقیت بیشتری در فعالیتهای خود داشته باشند و بهبود عملکرد سازمان را تسهیل کنند.
KPI چیست؟
KPI (Key Performance Indicator) به معنای شاخصهای کلیدی عملکرد، نشاندهندهی عملکرد سازمان در رسیدن به اهداف است. در مدیریت بر مبنای هدف، KPIs برای ارزیابی و پایش عملکرد در جهت دستیابی به اهداف استفاده میشود.
برای تعریف KPI های مناسب، ابتدا باید هدف کلی سازمان را مشخص کرد. سپس با توجه به هدف کلی، هدفهای جزئی برای بخشهای مختلف سازمان تعیین میشود. بعد از تعیین هدفهای جزئی، شاخصهای کلیدی عملکرد برای هر هدف باید تعیین شود.
برای تعریف KPIs، باید شاخصها را طوری انتخاب کرد که بتوانند عملکرد و پیشرفت در رسیدن به هدف را اندازهگیری کنند. همچنین شاخصها باید قابل اندازهگیری، قابل کنترل، دارای معانی و ارزشیابی واقعی باشند. همچنین باید از تعداد شاخصها نیز به خوبی مدیریت شود و در صورت نیاز، تعداد آنها را کاهش داد.
در نهایت، KPIs باید به صورت منظم پایش و بررسی شوند تا بتوان از پیشرفت در رسیدن به هدف کلی سازمان و هدفهای جزئی آن اطمینان حاصل کرد. همچنین، در صورت لزوم باید شاخصها تغییر داده شوند تا بهترین عملکرد در رسیدن به اهداف سازمان حاصل شود.
در مدیریت بر مبنای هدف، vision و mission دو عنصر اساسی هستند که به عنوان پایههای تعیین استراتژیها و هدفهای سازمان شناخته میشوند.
Vision و دیدگاه
Vision یا دیدگاه، بیانیهای است که شرح مختصری از وضعیت آینده و مسیری که سازمان در پیش گرفتن آن قرار دارد، ارائه میدهد. Vision معمولاً از جملههایی است که الهامبخش و موجب تشویق و پویایی در سازمان میباشد. در واقع، vision باید به طور مشترک توسط کلیه اعضای سازمان به اشتراک گذاشته شود و آنها را به سمت یک هدف مشترک جذب کند.
Mission یا مأموریت، هدف اصلی و رسالت سازمان در انجام فعالیتهایش را بیان میکند. Mission باید به صورت خلاصه و واضح نوشته شود و نشاندهنده مزیت رقابتی سازمان در بازار باشد. معمولاً mission به عنوان یک بیانیه اصلی، که تمرکز بر فعالیتهای اساسی سازمان دارد، در نظر گرفته میشود.
با تعریف vision و mission، سازمان میتواند استراتژیهای مناسب را برای رسیدن به اهداف خود طراحی کند. هدف از تعریف این دو عنصر، ایجاد هماهنگی در بین اعضای سازمان و به دست آوردن روشی مشترک برای دستیابی به اهداف سازمانی است. همچنین، این دو عنصر به مدیران امکان میدهد تا از پویایی و الهامبخشی آنها در هدایت سازمان به سوی موفقیت بهرهمند شوند.
مثالی از Vision و Mission یک کسب و کار میتواند به شرح زیر باشد:
Vision: ایجاد تغییرات بزرگ در دنیای تحصیلات بینالمللی، ارائهی فناوریهای نوین و راه حلهای پیشرفته در حوزه آموزشی.
Mission: با استفاده از فناوریهای نوین، بستری را برای دستیابی به آموزش بیشتر، بهبود عملکرد دانشجویان و تحقق اهداف موثر در بخش تحصیلات بینالمللی فراهم میآوریم.
به علاوه، با ارائهی خدمات و راه حلهای برتر در حوزه آموزشی، قصد داریم جامعهی بینالمللی را تحت تأثیر خود قرار داده و به دنبال رسیدن به هدفهای بلندمدت خود باشیم.
موارد مهمی که در استراتژی کسب و کار باید در نظر بگیریم
یک استراتژی کسب و کار در ساده ترین شکل آن ابزاری است برای کمک به شما در دستیابی به اهداف تجاری خود
مدیریت ریسک
برنامه ریزی معکوس
تفکر استراتژی
مدیریت بر مبنای هدف
ماتریس ریسک