برنامه‌ریزی استراتژیک به معنای برنامه‌ریزی بلندمدت برای رسیدن به اهداف و تحقق ویژگی‌های موردنظر در کسب و کار است. این برنامه‌ریزی شامل تحلیل فرصت‌ها، تهدیدات، نقاط قوت و ضعف داخلی و خارجی کسب و کار، تعیین اهداف و استراتژی‌های مناسب برای رسیدن به این اهداف، تعیین بودجه و منابع لازم، و بررسی پیشرفت برنامه‌ها و اعمال تغییرات لازم جهت بهبود عملکرد کسب و کار است. هدف اصلی برنامه ریزی استراتژیک، رسیدن به رشد و پایداری بلندمدت کسب و کار است.
برنامه‌ریزی استراتژیک برای هر سازمان، شرکت یا کسب و کاری بسیار حائز اهمیت است. در واقع، این برنامه‌ریزی نقش بسیار مهمی را در تدوین راهبردهای کسب و کار و همچنین بهبود عملکرد و رشد آن‌ها دارد.
ابتدا در برنامه‌ریزی استراتژیک، باید تحلیل فرصت‌ها و تهدیدات خارجی کسب و کار انجام شود. به عنوان مثال، اگر بازار رقابتی است و شرکت شما در صنعتی فعالیت می‌کند که بازار بسیار پویا و تغییر پذیری دارد، باید به دنبال فرصت‌های جدیدی برای رشد و توسعه باشید.
سپس، نقاط قوت و ضعف داخلی کسب و کار بررسی می‌شود. به عنوان مثال، نیروی کار کسب و کار، فناوری‌های مورد استفاده و منابع مالی و عملیاتی می‌تواند به عنوان نقاط قوت و ضعف مورد بررسی قرار گیرد.
در مرحله بعد، اهداف و راهبردهای مناسب برای رسیدن به این اهداف تعیین می‌شود. این اهداف باید دامنه زمانی بلندمدت و همچنین قابل اندازه‌گیری باشند.
سپس، بودجه و منابع لازم برای اجرای این استراتژی‌ها تعیین می‌شود. این منابع ممکن است شامل نیروی کار، فضای اداری، تجهیزات و سرمایه‌گذاری‌های مالی باشد.
در نهایت، پیشرفت برنامه‌ها بررسی و اعمال تغییرات لازم جهت بهبود عملکرد کسب و کار انجام می‌شود. در این مرحله، باید اطمینان حاصل شود که استراتژی‌های اجرا شده به تحقق اهداف بلندمدت کسب و کار کمک کرده‌اند.
برای مثال فرض کنید که شما یک شرکت فروشگاهی آنلاین هستید که در حال رشد و توسعه است. برای داشتن یک برنامه‌ریزی استراتژیک موفق، شما می‌توانید مراحل زیر را انجام دهید:
- تحلیل فرصت‌ها و تهدیدات خارجی: در این مرحله، باید بازار و رقبای شما را به دقت بررسی کنید. به عنوان مثال، ممکن است با توجه به تحولات خارجی، مشتریان جدیدی در بازار در حال ظهور باشند. همچنین، شما باید تهدیداتی مانند رقابت شدید و تغییرات قوانین احتمالی را نیز در نظر بگیرید.
- تحلیل نقاط قوت و ضعف داخلی: در این مرحله، نیاز است که نقاط قوت و ضعف شما به دقت بررسی شود. به عنوان مثال، شما ممکن است از یک فناوری نوین استفاده کنید، اما در عین حال مشکلاتی در زمینه تحویل سفارش‌ها داشته باشید.
- تعیین اهداف: در این مرحله، باید اهداف واضح و قابل اندازه‌گیری برای رسیدن به رشد و توسعه شرکت خود تعیین کنید. مثلاً، شما می‌توانید هدف ۱۰ درصد رشد در فروش در سال جاری را داشته باشید.
- تعیین استراتژی‌ها: پس از تعیین اهداف، شما باید استراتژی‌های مناسبی را برای رسیدن به این اهداف تعیین کنید. به عنوان مثال، شما ممکن است تصمیم بگیرید تا فروشگاه آنلاین خود را به کشورهای دیگری گسترش دهید و به افزایش تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی بپردازید.
- تعیین بودجه و منابع: برای اجرای استراتژی‌های تعیین شده، باید در نظر داشته باشید که چه منابع و بودجه‌ای لازم است. مثلاً، شما ممکن است نیاز داشته باشید به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فنی و بهبود سیستم‌های تحویل سفارش‌ها.
- پیشرفت و اصلاحات: در نهایت، باید پیشرفت برنامه‌های خود را بررسی کنید و اصلاحات لازم را اعمال کنید.
ویا مثلا یک شرکت فناوری بازاریابی برای حضور در بازار جهانی نیاز به برنامه‌ریزی استراتژیک دارد. این شرکت در صنعت بازاریابی فعالیت می‌کند و محصولات خود را به شرکت‌ها و برندهای مختلفی روی سطح جهانی عرضه می‌کند. در اینجا چندین مرحله برای برنامه‌ریزی استراتژیک انجام می‌شود:
- تحلیل محیط داخلی و خارجی: در این مرحله، شرکت نیاز به بررسی عوامل داخلی و خارجی است که می‌توانند بر کسب و کار آثار مخرب یا مفید بگذارند. در اینجا، تحلیل SWOT برای شرکت انجام می‌شود تا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات را شناسایی کنیم.
- تعیین هدف‌های بلندمدت: در این مرحله، هدف بلندمدت شرکت تعیین می‌شود. هدف این شرکت افزایش سهم بازار و جذب بیشتر مشتریان در سطح جهانی است. برای رسیدن به این هدف، باید به دو هدف کوتاه مدت توجه کرد:
- افزایش رضایت مشتریان
- افزایش کیفیت محصولات
- تعیین استراتژی‌ها: در این مرحله، استراتژی‌هایی تعیین می‌شود که به شرکت کمک می‌کند برای رسیدن به هدف خود عمل کند. به عنوان نمونه:
- توسعه فناوری و نوآوری در محصولات
- تقویت بخش بازاریابی و افزایش شبکه توزیع
- ارتقاء سطح خدمات پس از فروش
- اجرای استراتژی‌ها: در این مرحله، استراتژی‌های تعیین شده در مرحله قبل اجرا می‌شوند. برای مثال، شرکت با ارتقاء کیفیت محصولات خود.
برنامه ریزی استراتژیک قابل تغییر است. در واقع، برنامه ریزی استراتژیک یک فرآیند پویا و مستمر است که نیاز به اصلاح و به‌روزرسانی دارد. همانطور که شرایط بازار و محیط کسب و کار تغییر پیدا می‌کنند، برنامه ریزی استراتژیک نیز باید با تغییرات این شرایط سازگاری پیدا کند.
در صورتی که برنامه ریزی استراتژیک نتواند با تغییرات بازار و محیط کسب و کار سازگاری پیدا کند، کسب و کار ممکن است با مشکلاتی مواجه شود و به دلیل عدم قابلیت سازگاری با تغییرات بازار، ضرر و زیان دیده و موفقیت‌آمیز نباشد.
از این رو، شرکت‌ها باید برنامه‌ریزی استراتژیک خود را به‌صورت دوره‌ای بازبینی کرده و در صورت نیاز آن را به‌روزرسانی کنند تا بتوانند با تغییرات بازار و محیط کسب و کار سازگاری پیدا کنند و موفقیت خود را حفظ کنند.
دیدگاهی یافت نشد